Alarmerend beeld voor mensen met arbeidsbeperking: grote barrières om aan de slag te gaan

Er zijn nog flinke stappen nodig om de arbeidsmarkt echt inclusief te maken. Dat is een van de belangrijkste conclusies van de Sectorinformatie 2022 van Cedris. Zo blijkt werken voor mensen met een arbeidsbeperking niet altijd te lonen. Vanwege hun arbeidsbeperking kunnen zij vaak niet voltijds werken, waardoor zij gemiddeld 445 euro minder verdienen dan het minimumloon. Daarnaast blijkt uit de Sectorinformatie dat er vorig jaar wederom minder mensen aan het werk zijn geholpen. Het verschilt bovendien per gemeente welke ondersteuning mensen met een arbeidsbeperking krijgen. Kortom: er zijn nog grote barrières voor mensen met een arbeidsbeperking om aan de slag te gaan.

Cedris-voorzitter Mohamed El Mokaddem vindt dat werken voor iedereen een optie moet zijn, ongeacht een eventuele beperking. “Niet iedereen kan fulltime werken, maar ook voor deze groep moet werken aantrekkelijk zijn. Daarnaast is het met de schreeuwende arbeidstekorten niet uit te leggen dat er een groep onvrijwillig aan de zijlijn staat, omdat de begeleiding niet wordt geboden.”

Belangrijkste conclusies Sectorinformatie 2022

In de Sectorinformatie 2022 onderzocht Cedris met input van de sociaal ontwikkelbedrijven welke landelijke trends zichtbaar zijn, hoe de doelgroep eruitziet en hoe de sector er financieel voorstaat. Daaruit constateren we het volgende:

Werk loont niet

De doelgroep die bij of via een sociaal ontwikkelbedrijf aan de slag is wil graag werken, maar kan dat niet altijd fulltime doen vanwege de arbeidsbeperking. Gemiddeld werken zij daardoor 28,7 uur per week en verdienen daarmee gemiddeld 445 euro per maand onder het minimumloon. El Mokaddem: “Ook deze medewerkers verdienen het om zonder geldzorgen te leven. Zij zetten zich elke dag keihard in voor de samenleving, maar kunnen desondanks niet altijd rondkomen van hun salaris. In een tijd waar het veel gaat over bestaanszekerheid mogen we deze groep niet vergeten.”

Niet iedereen krijgt de ondersteuning die nodig is

Een ander opvallend resultaat uit de Sectorinformatie is dat sociaal ontwikkelbedrijven vorig jaar wederom minder mensen aan werk hebben geholpen. Het gaat ten opzichte van 2021 om 3.400 mensen. De groep die niet zelf aan het werk komt, heeft intensieve begeleiding nodig. De kosten hiervan zijn niet altijd gedekt, waardoor het een financiële reden kan zijn voor gemeenten om deze ondersteuning niet te bieden. El Mokaddem: “Iedereen verdient passende hulp om aan het werk te kunnen. De hulpvraag van de persoon moet daarin leidend zijn. Het zou niet van belang moeten zijn of die extra begeleiding eventueel extra kosten bij gemeenten veroorzaakt.”

Grote onderlinge verschillen tussen gemeenten

“Het zou daarnaast niet uit moeten maken in welke gemeente je woont welke ondersteuning je ontvangt. We moeten af van deze postcodeongelijkheid”, aldus El Mokaddem. Uit de gegevens van de Sectorinformatie blijkt echter dat er grote verschillen tussen gemeenten zijn bij de ondersteuning voor mensen met een arbeidsbeperking. Gemeenten die bijvoorbeeld vaak loonkostensubsidie inzetten, doen dit drie keer zo vaak dan de gemeenten die dit weinig doen. Het hangt dus van de politieke wil van een gemeente af welke opties mensen krijgen.

Financiële tekorten nog altijd groot

Tenslotte ziet de toekomst er niet rooskleurig uit. Het tekort in de sector is in 2022 namelijk 102 miljoen. Er is een grote kans dat dit tekort gaat toenemen, omdat er steeds minder mensen zijn die werken vanuit de Wsw. De financiering hiervan was meer kostendekkend dan de financiering onder de Participatiewet.
El Mokaddem: “Er is snel actie nodig vanuit Den Haag. Als we niet zorgen voor goede voorzieningen om de juiste ondersteuning te bieden, dan zijn niet alleen de mensen met een arbeidsbeperking de dupe, maar doen we ook het land tekort. Overal is behoefte aan extra personeel, deze groep draagt graag een steentje bij.”

Over de Sectorinformatie

De Sectorinformatie 2022 schetst een cijfermatig beeld over de situatie van sociaal ontwikkelbedrijven over het afgelopen jaar. Zo’n 80% procent van de bedrijven leverde informatie aan, waardoor Cedris betrouwbare conclusies kan trekken.